Mastalji (Meme Ağrısı)
Kadınlarda doktora başvurmaya neden olan en sık meme şikayeti meme ağrısıdır. Sağlıklı kadınların çoğunda hafif veya şiddetli, özellikle adet döneminden önce ortaya çıkan meme ağrısı vardır. Bu belirtiyle doktora yapılan başvurularda en önemli kaygı meme kanserine yakalanmış olma korkusudur. Bu tür durumlarda doktorun yaptığı değerlendirmede kanser olmadığının saptanması kadının bu belirtiyi hafif hissetmesini sağlar. Bu nedenle başvuran hastaya yaşı ile uyumlu görüntüleme yöntemleri ultrasonografi veya mamografi mutlaka yapılmalıdır.
Bazı durumlarda ise doktora başvuru nedeni memelerin gerçekten rahatsız edecek kadar ağrılı olmasıdır ve yapılan değerlendirmeler sonucunda alınan bazı önlemler ve kullanılan bazı ilaçlarla bu belirtileri hafifletmek mümkündür. Meme Ağrıları; adet dönemleri ile ilişikli ise Döngüsel meme ağrısı olarak adlandırılır ve diğer dönemlerde kaybolurlar. Döngüsel meme ağrıları sıklıkla otuzlu yaşlarda görülür. Ağrı genellikle her iki memede de vardır ve meme dokusunun en yoğun olduğu üst dış kadranlarda daha sık ve şiddetlidir. Ağrı koltukaltı bölgesine, kola ve dirseğe yayılabilir. Döngüsel ağrılar basit bir hassasiyet şeklinde olabileceği gibi, kıyafet giyilmesinin bile ağrıyı şiddetlendirdiği, biriyle kucaklaşmanın veya yüz üstü yatmanın bile dayanılmaz olduğu durumlar da söz konusu olabilir. Döngüsel ağrılar genellikle adet kanamasından 7-10 gün önce başlar ve adetin başlamasıyla ağrı şiddeti azalır. Bu tür ağrılar kronik seyirlidir ve kadınların %80’inde ağrılar menopoza kadar devam eder. Döngüsel Olmayan Meme Ağrıları ise adet döngüsüyle hiçbir ilişkisi olmayan ve nedeni tam olarak aydınlatılamamış ağrılardır. Genellikle 40 yaşından sonra ortaya çıkar ve bazı durumlarda menopoz çağındaki kadınlarda da oluşabilir. Ağrılar düzensiz aralıklarla oluşur ve meme dokusunun bir bölümünde olabileceği gibi tüm memeye de yayılabilir. Bu tür ağrılar kadınlar tarafından genellikle “yanma”, “çekilme”, “sızlama”, “zonklama” şeklinde tarif edilir. Döngüsel ağrılarda olduğu gibi koltukaltı bölgesine veya kola yayılabilirler.
Tedavide; meme ağrısı olan hastada gerekli muayene ve görüntüleme işlemleri sonrası hastanın kanser olmadığına dair telkini en önemli ağrıyı azaltıcı tedavidir. Ağrı iyi huylu bir meme hastalığına bağlı ise ki en sık fibrokistik hastalığa bağlı olur, bu alanda tedavi yapılır (iyi huylu hastalıklar kısmında anlatıldı). Herhangi bir neden bulunamadığında hastaya; naylon içermeyen pamuklu iç çamaşırı kullanımı, kafein kısıtlaması, tuz kısıtlaması, egzersiz, kaplıca gibi sıcak uygulamalar önerilir. Bu öneriler ile rahatlamayan hastalarda ağrı kesiciler önerilir.